Soạn bài Làm một bài thơ lục bát| Văn 6 chân trời sáng tạo

1. Soạn bài Làm một bài thơ lục bát: Phân tích kiểu văn bản

1.1 Câu 1 trang 72 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

Cách ngắt nhịp trong những bài thơ lục bát thường là nhịp chẵn. Tuy nhiên, cách ngắt nhịp của dòng thơ thứ 4 lại là 3/3/2. Việc ngắt nhịp như vậy mang lại tác dụng gì?

Phương pháp giải:

Em xem những từ ngữ có trong dòng thơ ấy có điểm gì đặc biệt, từ đó có thể dựa trên những điểm đặc biệt để trả lời câu hỏi trên.

Lời giải chi tiết:

Câu thơ “Củ khoai nướng/ để cả chiều/ thành tro” được ngắt nhịp lẻ là 3/3/2 khác với ba câu thơ được ngắt bằng nhịp chẵn như thường lệ, nhằm tạo ra được một khoảng lặng hay một nhịp lắng hơn, để thể hiện được nỗi niềm cảm xúc bâng khuâng và nuối tiếc man mác của nhà thơ khi hoàng hôn buông xuống sau một buổi chiều rong ruổi.

1.2 Câu 2 trang 72 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

Dựa vào hiểu biết về thể thơ lục bát, em hãy chỉ ra được sự hiệp vần và sự phối hợp thanh điệu của bài thơ nói trên bằng cách điền vào bảng dưới đây (làm vào vở):

Phương pháp giải:

Đọc kĩ bài thơ sau đó tìm hiểu cách hiệp vần và điền những thanh bằng/ trắc vào trong bảng ở trên:

- Bằng: thanh huyền hoặc thanh ngang (không có dấu)

- Trắc: thanh hỏi, nặng, ngã và sắc.

>> Xem thêm: Soạn văn 6 Chân trời sáng tạo

Lời giải chi tiết:

1.3 Câu 3 trang 72 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

Cảnh sắc thiên nhiên và hoạt động của con người ở trong bài thơ được miêu tả vô cùng chi tiết, rõ ràng và tỉ mỉ hay chỉ được thể hiện bằng một vài chi tiết và một vài nét tiêu biểu? Việc thể hiện như vậy có tác dụng như thế nào?

Phương pháp giải:

Em xem lại bài thơ sau đó liệt kê ra những hình ảnh thiên nhiên và con người, từ đó lựa chọn câu trả lời cho phù hợp.

Lời giải chi tiết:

- Cảnh sắc thiên nhiên và hoạt động của con người được miêu tả thông qua một vài chi tiết tiêu biểu, như sau:

Cảnh sắc thiên nhiên như là rạ rơm, con diều, gió đông, củ khoai...

Hoạt động của con người như là chăn trâu, đuổi theo con diều, đốt lửa, nướng khoai…

- Tác dụng: vừa giúp phác họa một cách khái quát và toàn cảnh về bức tranh thiên nhiên rộng lớn ở trên cánh đồng mùa đông vừa gặt, với những đứa trẻ sung sướng đang thả diều, nướng khoai; vừa để lại một không gian giúp cho người đọc tưởng tượng, liên tưởng và cảm nhận được vẻ đẹp và những tình cảm bâng khuâng, xao xuyến ở trong từng dòng thơ.

Khóa học DUO cung cấp cho các em nền tảng kiến thức vững chắc, bứt phá điểm 9+ trong mọi bài kiểm tra trên lớp.

1.4 Câu 4 trang 72 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

Cảm xúc của tác giả ở trong bài thơ đã được thể hiện trực tiếp hay gián tiếp, thông qua những hình ảnh như thế nào?

Phương pháp giải:

- Cảm xúc trực tiếp là việc trực tiếp bộc lộ ra tình cảm yêu và ghét của người viết.

- Cảm xúc gián tiếp là thể hiện tình yêu và ghét thông qua những đối tượng nào đó chứ không phải nói trực tiếp.

Lời giải chi tiết:

- Cảm xúc của tác giả ở trong bài thơ đã được thể hiện theo cách gián tiếp.

- Cảm xúc của tác giả đã được thể hiện thông qua hình ảnh: buổi chiều chăn trâu, thả diều, cắt cỏ, nướng khoai... Những hình ảnh đó được khắc họa ở trong khung cảnh chiều hoàng hôn mùa đông đang dần buông xuống → Tất cả đều hòa quyện với nhau, thể hiện về một tâm trạng bâng khuâng và có chút tiếc nuối khi buổi chiều đã trôi qua quá nhanh của tác giả.

1.5 Câu 5 trang 72 sgk văn 6/1 Chân trời sáng tạo

Từ việc tìm hiểu bài thơ nói trên, em đã học được điều gì về cách làm bài thơ lục bát?

Phương pháp giải:

Em xem về hình thức của thơ lục bát để có thể trả lời câu hỏi này.

Lời giải chi tiết:

Từ việc tìm hiểu bài thơ, em đã học được cách làm thơ lục bát như sau:

a) Về hình thức:

- Phải gồm những cặp câu thơ (1 câu lục với 1 câu bát) đan xen lẫn nhau - cứ 1 câu lục thì sẽ phải có 1 câu bát

- Gieo vần:

Từ thứ 6 của câu lục sẽ vần với từ thứ 6 của câu bát kế tiếp

Từ thứ 8 của câu bát sẽ vần với từ thứ 6 của câu lục kế tiếp

- Nên sử dụng những biện pháp tu từ như: so sánh, điệp từ, nhân hóa,.. để tạo ra được những liên tưởng thật thú vị

b) Về nội dung:

- Thể hiện được nội tâm, cảm xúc và cách nghĩ về một vấn đề hay hình ảnh nào đó

- Thể hiện một cách gián tiếp cảm xúc thông qua các hình ảnh

2. Soạn bài Làm một bài thơ lục bát: Thực hành làm một bài thơ lục bát

Đề bài: Hãy làm một bài thơ lục bát thể hiện được cảm xúc và suy ngẫm của em về một cảnh đẹp hay một sự việc mà em đã từng chứng kiến 

Phương pháp giải:

Em lựa chọn ra một cảnh đẹp nào đó mà mình cảm thấy tâm đắc nhất, dựa vào những quy luật về vần và thanh điệu để có thể tự làm bài thơ. Bài thơ sẽ đảm bảo được việc vừa có ý nghĩa và vừa hiệp vần.

Lời giải chi tiết:

Bài thơ 1:

Vườn kia cây cối đủ loài

Cam, chanh, quýt, bưởi, mận, xoài, ổi, na.

Hương thơm lan khắp gần xa

Quả thơm ngon ngọt phần bà của em.

Bài thơ 2:

Mẹ là tia nắng của con

Cuộc đời vất vả héo mòn tuổi xuân

Gánh nặng mẹ phải thấm nhuần

Chỉ mong nhà ta quây quần sớm hôm.

Bài thơ 3:

Môi trường sinh thái hôm nay

Nguy cơ ô nhiễm càng ngày càng cao

Rừng vàng xanh tốt biết bao

Lâm tặc tàn phá bằng dao, bằng rìu

Quả đồi trơ trọi đìu hiu

Đua săn chim, thú quý chiều lặng im

Thành phố phương tiện kìn kìn

Bụi khói mù mịt chẳng nhìn thấy nhau

Ra đường người trước, người sau

Khẩu trang kín mít biết ai mà chào

Nước thải nhà máy ào ào

Ô nhiễm nước thải, chỗ nào cũng kinh

Kênh mương xú khí hôi rình

Đâu đâu cũng thấy dân mình kêu than

Dự án cứ mọc tràn lan

Đồng lúa tươi tốt - nay san mặt bằng

Chưa xây dựng- cỏ mọc nhanh

Tài nguyên cạn kiệt thì thành bỏ hoang

Muốn sống cuộc sống bình an

Môi trường sinh thái phải làm sạch trong

Bài viết phía trên là phần Soạn bài Làm một bài thơ lục bát| Văn 6 chân trời sáng tạo giúp các em trả lời những câu hỏi liên quan đến thể thơ lục bát cùng với những bài thơ tham khảo rất hay và ý nghĩa. Thông qua bài soạn, hy vọng rằng các em có thể ghi nhớ những kiến thức liên quan đến thể thơ lục bát và tự làm được một bài thơ thật ý nghĩa và đọc cho mọi người cùng nghe.

Ngoài phần Soạn bài Làm một bài thơ lục bát| Văn 6 chân trời sáng tạo, nếu các em có nhu cầu tham khảo về những bài soạn văn khác hay là những bài soạn có trong tất cả những môn học hiện có, thì hãy truy cập ngay vào website vuihoc.vn để có thể tự đăng ký khoá học của bản thân, ngoài ra còn được các thầy cô giáo vô cùng nhiệt huyết và đáng yêu của VUIHOC giải đáp những thắc mắc thường gặp phải trong quá trình học tập.

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Về bài ca dao Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng
• Thực hành tiếng Việt trang 67
• Hoa bìm