Soạn bài Tản Viên từ Phán sự lục sách kết nối tri thức

1. Soạn bài Tản Viên từ Phán sự lục: Trước khi đọc 

1.1 Bạn có thích đọc những truyện kể chứa đựng các yếu tố kì ảo không? Vì sao?

- Em khá thích đọc những truyện kể chứa đựng các yếu tố kì ảo. Dù biết những câu chuyện đó không có thật, là những chi tiết được tác giả tự tạo ra phục vụ mục đích cá nhân nhưng chính những chi tiết đó lại tạo ra sự hứng thú cho người đọc, khiến cho câu chuyện thú vị và hấp dẫn hơn.

1.2 Trong cuộc sống hằng ngày, đôi khi chúng ta phải chứng kiến hoặc trải qua những sự việc ngang trái, bất công. Lúc đó, bạn cảm thấy như thế nào và mong muốn điều gì?

- Dù ở thời đại nào hay đất nước nào, mỗi người đều gặp phải những sự bất công ngang trái trong cuộc sống. Sự bất công này luôn xuất hiện trong cuộc sống hàng ngày, hôm nay có thể xảy ra với người khác thì hôm khác có thể sẽ đến với mình. Và rồi lúc đó mỗi người sẽ có các phản ứng khác nhau, có thể im lặng, có thể sẽ bực tức phàn nàn nhưng cũng có thể sẽ mạnh mẽ đứng lên phản kháng đứng lên đòi lại công bằng. Những lúc gặp tình trạng bất công đó em thường cảm thấy bất bình khó chịu, hy vọng bản thân mình có đủ dũng cảm và năng lực đứng lại đòi lại công bằng cho kẻ yếu.

>> Xem thêm: Soạn Ngữ văn 10 chi tiết 

2. Soạn bài Tản Viên từ Phán sự lục : Đọc văn bản

2.1 Chú ý lời giới thiệu về nhân vật Tử Văn.

- Ngô Tư Văn tên thật là Soạn, nguyên quán tại huyện Yên Dũng - Lạng Giang.

- Nhân vật Tử Văn được giới thiệu là người nóng tính, khẳng khái, thấy chuyện bất bình nhất quyết không để yên mà lập tức tham gia phân xử công bằng.

2.2 Tử Văn có những suy nghĩ, cảm xúc gì khi nghe câu chuyện của Thổ Công?

- Khi nghe thấy câu chuyện của Thổ công, ban đầu Tử Văn cảm thấy kinh ngạc bởi biết được người mà mình nói chuyện không phải là thổ công.

- Sau khi Tử Văn nghe được câu chuyện mà Thổ công kể về hành động tác oai tác quái của hùng thần và chính cả hành động đốt tiền từ hại cho người dân.

- Những cảm xúc đó được thể hiện qua các chi tiết như: Tử Văn kinh ngạc, Sao mà nhiều thần quá vậy?...

2.3 Dự đoán kết quả cuộc đấu tranh của Tử Văn dưới cõi âm.

Dưới cõi âm, cuộc đấu tranh của Tử Văn chắc chắn sẽ gặp rất nhiều khó khăn và bất công. Nhưng lẽ đời đã định, cái thắng sẽ luôn thuộc về điều chính nghĩa, cái thiện sẽ luôn đánh bại cái ác.

2.4 Sự việc nào có tác dụng xoay chuyển tình thế của cuộc xử án.

Sự việc Tử Văn xin tư giấy rồi đến đền Tản Viên để hỏi đã có tác dụng xoay chuyển tình thế của cuộc xử án.

Lộ trình khóa học PAS THPT sẽ được thiết kế riêng cho từng bạn học sinh, phù hợp với khả năng của các em cũng như giúp các em từng bước đạt điểm cao trong mọi kỳ thi chung và riêng.

2.5 Diễn biến và kết quả cuộc đấu tranh của Tử Văn có giống như suy đoán của bạn không?

Diễn biến và kết quả cuộc đấu tranh của Tử Văn giống như sự dự đoán của em bởi cuối cùng Tử Văn đã dành được chiến thắng, Tử Văn đã lấy lại được công bằng cho Thổ công, đã thắng được cái ác.

2.6 Vì sao Tử Văn đồng ý nhận chức Phán sự đền Tản Viên?

Tử Văn đồng ý nhận chức Phán sự đền Tản Viên bởi vì anh muốn có thể trở thành một vị quan đại diện cho chính nghĩa. Vị phán sự này sẽ xét xử lấy lại công bằng cho cái thiện, không để cho điều ác hoành hành gây hại cho nhân dân.

2.7 Ai là người đưa ra lời bình? Nội dung chính của lời bình là gì?

- Chính tác giả Nguyễn Dữ đã là người đưa ra lời bình.

- Nội dung chính của lời bình đó chính là để ca ngợi sự dũng cảm, bản lĩnh chính trực, can đảm dám đứng lên chống lại cái ác cái xấu. Ngô Tử Văn luôn nỗ lực bảo vệ điều tốt đẹp trong cuộc sống cũng như thể hiện được niềm tin của tác giả về sức mạnh của lẽ phải, của sự công bằng trong cuộc sống. 

3. Soạn bài Tản Viên từ Phán sự lục : Trả lời câu hỏi 

3.1 Câu 1 trang 20 SGK Văn 10/1 Kết nối tri thức

 Xác định người kể chuyện trong Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên. Những lời kể nào giúp bạn có được sự hình dung ban đầu về tính cách của nhân vật Tử Văn?

- Tác giả đã chọn sử dụng ngôi thứ ba để kể chuyện. Người kể chuyện lúc này chính là tác giả Nguyễn Dữ. Bằng cách này mà tác giả đã không trực tiếp thể hiện quan điểm của bản thân mình mà ẩn những lời bình qua những sự kiện và qua thái độ của các nhân vật trong truyện.

- Những lời kể giúp người đọc có thể hình dung được tính cách của nhân vật Tử Văn là những tính từ “Khẳng khái, nóng nảy” hay qua những hành động “thấy sự tà gian thì không thể chịu được, vùng Bắc người ta vẫn khen là một người cương trực”.

3.2 Câu 2 trang 20 SGK Văn 10/1 Kết nối tri thức

Nêu các sự kiện chính của câu chuyện. Các sự kiện đó được trình bày theo trình tự nào?

- Các sự kiện chính trong câu chuyện là:

• Tử Văn đã liều lĩnh châm lửa đốt lều của tên tướng giặc.
• Tử Văn bỗng cảm thấy thân thể không khỏe “thấy trong mình khó chịu, đầu lảo đảo và bụng run run, rồi nổi lên một cơn sốt nóng sốt rét” và lập tức thấy tên hung thần lao đến để đe dọa, trách mắng mình.
• Vị thổ thần đã đến nhắc nhở Tử Văn chuẩn bị cách ứng phó khi sự việc đã trở nên nghiêm trọng hơn rất nhiều.
• Tình hình sức khỏe của Tử Văn ngày càng nghiêm trọng hơn, anh bị quỷ sứ bắt xuống bắt xuống âm ty và bị buộc tội chết. Nhưng dù trong tình huống đó, Tử Văn vẫn không chịu khuất phục mà mạnh mẽ phản kháng trước những lời buộc tội không có thật.
• Sau bao nỗ lực chống lại cái ác, Tử Văn đã được giải oan và nhậm chức phán sử tại đền Tản Viên.

- Các sự kiện trong tác phẩm được trình bày theo trình tự thời gian.

3.3 Câu 3 trang 20 SGK Văn 10/1 Kết nối tri thức

Tóm tắt diễn biến của chuyện xử án. Chỉ ra các yếu tố góp phần làm nên chiến thắng của Tử Văn trong phiên tòa. Theo bạn, yếu tố nào đóng vai trò quyết định trong chiến thắng đó?

- Tóm tắt diễn biến của chuyên xử án:

Tử Văn bị bọn quỷ sứ lôi xuống âm ty rồi lập tức bị tên tướng giặc vu khống đổ tội ác lên người nhằm đẩy anh vào bước đường cùng. Dù trong tình trạng sức khỏe không tốt nhưng Tử Văn vẫn rất kiên định cứng cỏi phản kháng đến cùng. Diêm Vương sinh nghi do hai bên cãi cọ không ngừng bất phân thắng bại. Diêm Vương đã sai người đi chứng thực lời nói của Tử Văn. Khi người của Diêm vương đến đền Tản Viên điều tra đã chứng minh được những lời Tử Văn nói là sự thật. Sau đó Tử Văn đã được trả lại công bằng và được Diêm Vương tín nhiệm qua cho chức phán sự đền Tản Viên.

- Có thể nói yếu tố quyết định đến sự chiến thắng của Tử Văn chính là sự khẳng khái, dũng cảm, không bị lung lay khuất phục trước cái xấu dù nó có lớn mạnh như thế nào.

Đăng ký ngay với VUIHOC để sở hữu cuốn sổ tay Ngữ Văn tổng hợp kiến thức và các tips học văn cực kỳ thú vị!

3.4 Câu 4 trang 20 SGK Văn 10/1 Kết nối tri thức

Nhân vật Tử Văn được khắc họa chủ yếu qua những chi tiết nào? Chọn phân tích một số chi tiết tiêu biểu, từ đó nhận xét khái quát về tính cách của nhân vật này?

- Những chi tiết đã khắc họa lên nhân vật Tử Văn:

• Ngay từ đầu tác giả đã sử dụng những tính từ để giới thiệu Ngô Tử Văn là người “khảng khái, nóng nảy, thấy sự tà gian thì không thể chịu được, vùng Bắc người ta vẫn khen là một người cương trực”.

• Tử Văn đã thực sự tức giận khi biết tên hung thần “hưng yêu tác quái”

• Anh luôn giữ thái độ điềm nhiên, không mảy may run sợ trước lời đe dọa của tên hung thần.

• Ngay khi bị bọn Dạ Xoa đe dọa anh cũng không sợ hãi.​​​​

=> Có thể nhận thấy Tử Văn chính là hiện thân cho lẽ phải. Tuy tính khí nóng nảy nhưng lại luôn ngay thẳng cương trực bảo vệ lẽ phải.

3.5 Câu 5 trang 20 SGK Văn 10/1 Kết nối tri thức

Sáng tạo chi tiết người đi đường gặp Tử Văn ngồi trên “xe quan Phán sự” và việc người đời sau truyền nhau về “nhà quan phán sự”, tác giả muốn nhấn mạnh điều gì?

- Chi tiết này đã thể hiện được niềm tin của nhân dân với vị phán sự mới, là người mà họ quen luôn luôn bảo vệ lẽ phải, bảo vệ nhân dân. Đây cũng là lời khẳng định của tác giả khi việc tốt sẽ luôn được lưu giữ đến muôn đời sau.

3.6 Câu 6 trang 20 SGK Văn 10/1 Kết nối tri thức

Thế giới thần linh, ma quỷ trong truyện là sản phẩm hư cấu của nghệ thuật của Nguyễn Dữ. Khám phá thế giới đó, bạn hiểu thêm được điều gì về chủ đề của tác phẩm?

- Khi khám phá thêm tác phẩm, biết thêm về thế giới thần linh em có thể thấy được sự bất công, cái xấu và điều tốt đẹp có ở mọi nơi, trong mọi thế giới. Dù ở trần gian hay cõi âm cũng luôn có những bất công, sự lừa lọc dối trá và luôn cần những người đứng lên bảo vệ lẽ phải.

3.7 Câu 7 trang 20 SGK Văn 10/1 Kết nối tri thức

Nêu quan niệm về kẻ sĩ được thể hiện trong lời bình cuối truyện. Bạn có đồng tình với quan niệm đó không? Vì sao?

- Lời bình ở cuối tác phẩm chính là lời của tác giả, nhấn mạnh vào lòng dũng cảm của con người trước điều xấu. Em đồng tình với quan niệm đó và cũng rút ra được bài học cho bản thân là luôn nỗ lực đấu tranh đẩy lùi cái xấu. Chỉ có sự dũng cảm đó mới đảm bảo thắng lợi cho lẽ phải.

4. Soạn bài Tản Viên từ Phán sự lục : Kết nối đọc viết 

Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích một yếu tố làm nên sức hấp dẫn của câu chuyện trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên.

Một trong những yếu tố tạo nên sự hấp dẫn cho câu chuyện Chuyến chức phán sự đền Tản Viên có thể kể đến chính là nhân vật chính Tử Văn đã “châm lửa đốt đền” ngay từ phần đầu tác phẩm. Đây là một hành động trái với đạo lý thông thường, gây ra sự hoang mang cho mọi người và với chính người đọc. Là nút thắt của tác phẩm, đẩy cốt truyện đến cao trào để rồi Tử Văn không chỉ minh oan cho bản thân mà còn đánh bại được điều ác. Qua những chi tiết trong câu chuyện có thể thấy được sự logic trong từng câu nói của nhân vật hay từng diễn biến tâm trạng nhân vật. 

Soạn bài Tản viên từ Phán sự lục sách kết nối tri thức mà Vuihoc đã cập nhập phía trên hy vọng không chỉ giúp các bạn học sinh hiểu thêm về tác phẩm mà còn có thêm những kiến thức xã hội về những điều tốt đẹp trong cuộc sống!

>> Mời bạn tham khảo: Soạn bài Truyện về các vị thần sáng tạo thế giới