Soạn bài xà bông “con vịt” sách chân trời sáng tạo 11 tập 2

1. Soạn bài xà bông “con vịt” sách chân trời sáng tạo 11 tập 2: Trong khi đọc 

1.1  Ông Trần Chánh Chiếu muốn gián tiếp nhắn nhủ điều gì với Cai Tuất?

Lời giải chi tiết:

Ông Trần Chánh Chiếu đã thông qua câu nói “Tham chi đồng bạc con cò/ Bỏ cha, bỏ mẹ theo phò Lang Sa!” và muốn gián tiếp nhắn nhủ với nhân vật Cai Tuất: đừng bởi vì quá mải mê đuổi chạy theo những sự cám dỗ của đồng tiền và những thứ danh vọng phù du mà lại đi đánh đổi thứ tình cảm gia đình quý báu. Tiền bạc và danh vọng có thể đem lại cho con người những lợi ích nhất thời, nhưng nếu vì khao khát chúng mà đánh đổi bằng việc bỏ lỡ đi tình cảm đáng giá như tình cảm gia đình, thì một người sẽ trở thành những kẻ vô tâm và thiếu đi nhân tính. Trần Chánh Chiếu cũng muốn nhắc nhở Cai Tuất rằng phải biết trân trọng thêm những giá trị đích thực của cuộc sống và không bao giờ nên bỏ qua tình thân ở trong cuộc đời mỗi chúng ta.

>> Xem thêm: Soạn văn 11 Chân trời sáng tạo

1.2 Nhân vật, sự việc được nói đến ở đây có phải người thực, việc thực không? 

Lời giải chi tiết:

- Nhân vật và sự việc được đề cập đến ở đây (ông Lê Văn Cửu, Huỳnh Đình Điểu, khách sạn Nam Kỳ, Công ty Cổ phần “Nam Kỳ Minh Tân công nghệ”..) là những nhân vật thực, việc thực.

• Doanh nhân Huỳnh Đình Điển (chưa rõ về năm sinh, năm mất) là người dân thuộc làng Thành Phố, tổng Hòa Lạc Hạ, tỉnh Gò Công (hiện nay thuộc thị xã Gò Công, tỉnh Tiền Giang). Hiện nay đã không có nhiều thông tin chính xác về xuất thân của ông nhưng thứ mà ông đã để lại chính tiếng thơm của một nhà kinh doanh có tình yêu nước hết lòng.

• Trần Chánh Chiếu sinh vào năm 1867 (năm Đinh Mão, mùng 2, tháng 6 âm lịch) tại quận Vân Tập, chợ Rạch Giá, ông sinh cùng năm sinh với nhà chí sĩ cách mạng nổi tiếng Phan Bội Châu. Trần Chánh Chiếu chính là nhân vật chủ chốt rất quan trọng của phong trào Minh Tân ở đất Nam Kỳ, đây chính là cuộc vận động để có thể duy tân đất nước theo gương của những người Trung Hoa và người Nhật vào đầu thế kỷ 20, với chủ trương để phát triển công và thương nghiệp, mở mang thêm nhiều trường học, sửa đổi một số những phong tục cổ hủ… để đạt được mục đích cuối cùng chính là đánh đổ được thực dân Pháp.

2. Soạn bài xà bông “con vịt” sách chân trời sáng tạo 11 tập 2: Sau khi đọc 

2.1 Câu 1 trang 99 SGK Văn 11/2 chân trời sáng tạo

Tóm tắt câu chuyện và xác định đề tài, chủ đề chính của văn bản ở trên.

Lời giải chi tiết:

Truyện đã kể về Cai Tuất, ông đã cùng với một số người nhân sĩ yêu nước khác và đã cùng nhau mở một xưởng sản xuất xà bông và mang hiệu là “Con Vịt” để cho những người Việt có thể được dùng hàng Việt. Vợ của ông cũng không biết rằng ông có thực sự mang một tấm lòng thật sự với nước không, hay chỉ đơn thuần nghĩ đến bản thân. Nhưng bà cũng đã cùng với người vợ điền chủ Dương vẫn đi mua thêm dừa khô từ nhiều nơi khác nhau về để có thể bắt đầu làm xà bông. Ông Tuất thì đã chịu trách nhiệm di dời đi những ngôi mộ xung quanh đấy để có thể làm được những cơ sở sản xuất ở xung quanh. Cơ sở sản xuất đã mang lại công ăn việc làm cho nhiều người, tạo nên một không khí cuộc sống sôi động và đầy năng động. Trong cuộc gặp với điền chủ Dương, ông Tuất nghe ông tâm sự về kế hoạch mở nhà máy xay xát gạo và bán vườn tược cho Trần Bá Thọ. Ông chia sẻ quan điểm rằng khi làm chủ, có thể tạo ra công việc và sản phẩm phục vụ cho người Việt, trong khi một số điền chủ giàu có thường chỉ nghĩ cho lợi ích cá nhân và đi kèm với sự bóc lột và khổ cực của dân chúng. Cả hai ông đều không chấp nhận sự ràng buộc của thực dân Pháp, thay vào đó, họ mở ra những con đường mới cho người Việt trong giai đoạn đó. Sự xuất hiện ngày càng nhiều xưởng sản xuất của người Việt là biểu hiện rõ nét cho sự phát triển của các sản phẩm địa phương. Khi những mẻ xà bông đầu tiên do Cai Tuất sản xuất xuất xưởng, niềm vui lan tỏa không chỉ trong tâm hồn mọi người mà còn trong lòng ông. Sự khen ngợi từ Trần Chánh Chiêu với sản phẩm của ông là nguồn động viên lớn, và ông hứa sẽ phát triển sản phẩm ngày càng tốt hơn. Niềm vui của ông Tuất chưa kéo dài được bao lâu thì xưởng của ông đã bị ngăn cản bởi phe bọn thực dân Pháp và đã khiến cho các cơ sở sản xuất xà bông của ông trở nên khó khăn vô cùng, không thể kinh doanh được nữa. Trước tình hình đó, ông Tuất như chết lặng, đau đáu nhìn những xưởng sản xuất mà mình xây dựng bằng tâm huyết bị đàn áp nặng nề. Tuy nhiên, ông không chấp nhận việc bán những sản phẩm tâm huyết của mình cho bọn thực dân Pháp. Thay vào đó, ông đã quyết định rằng chính tay ông tự đốt cháy cả xưởng sản xuất của mình. Hành động này của ông Tuất là biểu hiện rõ ràng cho lòng tự hào, sự kiêu hãnh của những người yêu nước ở trong thời kỳ đó. Họ chọn mất mát tất cả chứ quyết không nhượng bộ trước sự chèn ép từ bè lũ phe thực dân Pháp.

- Đề tài, chủ đề chính của văn bản: Tấm lòng của những người dân yêu nước trong quá khứ khó có thể thay đổi, khó phai mờ bởi những lợi ích hay vật chất. Người nông dân có thể mất mọi thứ, nhưng lòng trung trinh và tình yêu đối với đất nước không thể bị mất đi. Tình cảm này là một giá trị vô cùng quý báu, và những người xưa đã chứng minh sẵn sàng hy sinh tất cả để bảo vệ niềm tự hào quê hương. Nhìn nhận rõ giá trị không thể đo đếm được của tấm lòng yêu nước, họ đã từ chối trở thành kẻ đồng minh với những kẻ xâm lược và lựa chọn con đường hy sinh vì sự tự do và chủ quyền của quốc gia.

Lộ trình khóa học PAS THPT sẽ được thiết kế riêng cho từng bạn học sinh, phù hợp với khả năng của các em cũng như giúp các em từng bước đạt điểm cao trong mọi kỳ thi chung và riêng.

2.2 Câu 2 trang 99 SGK Văn 11/2 chân trời sáng tạo

Lời giải chi tiết:

2.3 Câu 3 trang 99 SGK Văn 11/2 chân trời sáng tạo

Hãy phân tích tính cách của nhân vật Cai Tuất, cho biết những sự kết hợp giữa cái hư cấu và phi hư cấu đã có tác dụng thế nào ở trong việc thể hiện nên tính cách của nhân vật này.

Lời giải chi tiết:

- Tính cách bao trùm lên của nhân vật Cai Tuất đã được thể hiện một cách rõ nét ở trong văn bản và thông qua một số những chi tiết nổi bật, đặc sắc:

+ “Cả vùng Sầm Giang mấy ai không bái phục tài lựa chọn chó tốt của Cai Tuất. Vả lại ông ta chẳng những không giấu nghề mà con phổ biến cho xóm giếng cùng biết” → Ông Cai Tuất nổi tiếng là một người chuyên gia trong việc lựa chọn chó tài năng trong vùng, nhưng điều đặc biệt về ông không chỉ là đơn thuần là khả năng làm việc trong công việc xuất sắc mà còn là chính từ tính cách rất hòa đồng đối với cộng đồng, hàng xóm láng giềng. Ông ấy rất ghét sự kiêu căng, thay vào đó, ông đã thể hiện sự hòa nhã, vui vẻ, và hào phóng. Sự sẵn lòng chia sẻ kinh nghiệm chọn chó thông minh của ông mà không hề giấu giếm, ngược lại, ông lại rất muốn bà con xóm giềng cùng nhau học hỏi cách chọn chó khôn từ ông. Ông Cai Tuất không chỉ là một chuyên gia xuất sắc mà còn là một người có khả năng lan tỏa những sự tích cực với cộng đồng, tạo nên được không khí hòa bình và sôi động trong khu vực.

+ Hơn nữa, ông Cai Tuất cũng được biết đến là một con người luôn mang trong mình sự vui vẻ, hóm hỉnh và tình yêu mạnh mẽ với động vật: Ông “chẳng can đởm ăn thịt chó, con vật mang biểu tượng trung thành với chủ; và cả thịt trâu, con vật mang biểu tượng bạn nhà nông”, “hãnh diện về con chó mực nhà ông”

+ Cai Tuất hiện lên là một người nhân dân rất cần cù, chịu khó khi đã sẵn sàng khởi nghiệp và đã xây dựng được cơ sở sản xuất xà bông trước vô cùng nhiều những thử thách, khó khăn trước mắt.

+ Cai Tuất còn được nhận xét là một người vô cùng tốt, ông luôn luôn mong muốn rằng cuộc sống của tất cả mọi người trên đời sẽ tốt đẹp hơn vì vậy nên ông đã quyết tâm xây dựng nên cơ sở sản xuất xà bông hiệu “Con Vịt” để có thể tạo ra công ăn việc làm cho rất nhiều người.

+ Đồng thời, ông Cai Tuất cũng mang ở trong mình một tinh thần dân tộc vô cùng lớn lao và rất thiêng liêng, ông cũng luôn mang một tinh thần “Người Việt xài hàng Việt”, ông có thể sẽ mất đi hết tất cả, nhưng ông lại không thể mất đi được tấm lòng trung trinh với đất nước được nhìn rõ.

- Sự kết hợp hài hòa giữa những cái hư cấu và những điều phi hư cấu cũng có thể giúp tác giả thể hiện được tính cách của nhân vật một cách vô cùng phong phú và có cái nhìn đa chiều hơn. Việc sử dụng linh hoạt các chi tiết hư cấu cũng có thể giúp cho tác giả tạo ra được những tình huống hoặc những sự kiện đặc biệt để có thể thử thách được nhân vật, từ đó cũng thể hiện được tính cách, suy nghĩ, hành động và những quan điểm cá nhân của Cai Tuất. 

Sổ tay Ngữ Văn tổng hợp các tips học văn hiệu quả giá chỉ bằng một cốc trà sữa. Nhanh tay đặt hàng thôi bạn ơi!!!

2.4 Câu 4 trang 99 SGK Văn 11/2 chân trời sáng tạo

Bình luận về cách lựa chọn về hành động của nhân vật Cai Tuất ở phần cuối của văn bản. Tác phẩm đã giúp bạn hiểu thêm điều gì về ý thức và khát vọng về việc tự cường dân tộc của danh nhân Việt Nam vào khoảng đầu thế kỉ XX

Lời giải chi tiết:

- Ở cuối văn bản, nhân vật Cai Tuất đã lựa chọn “châm lửa đốt những thùng dầu bao quanh thành chiến lũy”. Hành động của Cai Tuất là biểu hiện của tấm lòng yêu nước sâu sắc, không chấp nhận thay đổi dưới bất kỳ áp lực lợi ích hay tiền tài nào. Ông đã chứng minh rằng, mặc dù có thể mất đi mọi thứ, từ sự nghiệp đến tài sản, nhưng lòng trung trinh và tình yêu quê hương vẫn giữ vững và không thể mất đi trong trái tim ông.

- Thông qua hành động của Cai Tuất là một minh chứng rõ ràng cho ý thức cao và khát vọng tự cường dân tộc mạnh mẽ của các danh nhân Việt Nam trong đầu thế kỷ XX. Những người này, như Cai Tuất, không ngừng đấu tranh vì tình yêu quê hương và đất nước. Họ chứng tỏ lòng đau đáu để dân tộc không phải chịu sự lệ thuộc, không bị gò bó trước những sự áp đặt về hàng hóa của tư bản Pháp. Tinh thần "Người Việt xài hàng Việt" là biểu hiện của sự tự hào và cam kết xây dựng đất nước bằng những nguồn lực và sản phẩm của chính mình.

2.5 Câu 5 trang 99 SGK Văn 11/2 chân trời sáng tạo

Những dấu hiệu nào đã giúp bạn nhận biết về văn bản Xà bông “Con Vịt” thuộc thể loại truyện kí.

Lời giải chi tiết:

Văn bản "Xà bông Con Vịt" có những dấu hiệu ở dưới đây đã giúp người đọc có thể nhận biết nó thuộc thể loại truyện kí:

- Tác giả đã sử dụng phong cách kể chuyện rất thực tế và cũng khá chi tiết về các sự kiện và hành động của mỗi nhân vật, được mô tả rất rõ ràng những tình huống ở trong câu chuyện. Đồng thời, tác giả cũng thường sử dụng những ngôn ngữ khá dễ hiểu, gần gũi, không sử dụng những từ ngữ mang sự khó hiểu hoặc những ngôn ngữ chuyên ngành.

- Văn bản thường mang tính cảm động và sâu sắc cao về mặt tâm lý, giúp cho những độc giả thêm nhiều suy ngẫm về cuộc sống và số phận của những con người.

- Đề tài đi sâu chủ yếu về cuộc sống và con người, đi sâu để miêu tả về số phận của những con người nhân dân ở trong xã hội phong kiến xưa cũ.

- Nội dung văn bản chan chứa tinh thần nhân đạo: yêu thương, trân trọng những thứ tình cảm, phẩm chất đẹp đẽ của con người, tố cáo những hành động xấu xa, tàn ác, chà đạp lên vô vàn cuộc sống của những con người bình thường vô tội. Đồng thời cũng ca ngợi, trân trọng những tình cảm tốt đẹp, phẩm chất tốt đẹp của mỗi con người.

Qua bài viết này, VUIHOC đã cung cấp cho các em chi tiết bài soạn bài Xà bông “con vịt” sách giáo khoa Chân trời sáng tạo 11 tập 2. Hi vọng rằng những gợi ý, hướng dẫn của bài soạn có thể giúp các em nắm được những ý chính cũng như trau dồi được nội dung kiến thức. Để học nhiều hơn các kiến thức của những môn học khác thì các em hãy nhanh tay truy cập vào website vuihoc.vn hoặc đăng ký khóa học với các thầy cô giáo của VUIHOC ngay bây giờ nhé!

>> Mời bạn tham khảo thêm: 

• Soạn bài thực hành tiếng Việt trang 92 sách chân trời sáng tạo 11 tập 2
• Soạn bài nhớ con sông quê hương 
• Soạn bài tôi đã học tập như thế nào?